📓Fransız düşünür, yazar, feminist ve politik eylemci Olympe de Gouges, 18. yüzyılda kadın özgürlük mücadelesinin en önemli isimlerinden biridir. 1789 Fransız Devrimi sırasında siyasi yazılarıyla ünlenen Gouges, devrim sırasında kadınların var oluş mücadelesi için çabalar. Mücadelesi “kadınlar” ile sınırlı değildir. Ölüm cezalarının kaldırılması, kölelerin özgürleştirilmesi, adil yargılanma hakkı, yoksulluk gibi konularda da mücadele etmiştir.
🔎1791'de Fransız Devrimi yeni bir dönemece girmişti. Olympe de Gouges, önceleri kendisine de ilham veren İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'nin insan ırkının yarısını görmezden geldiği konusunda uyarmaya başladı. Böyle bir sonuca varmak için etrafındaki pek çok kadının içinde bulunduğu istikrarsız durumu gözlemlemesi ve hatta kendi deneyimlerine başvurması yeterliydi.
📜“Kadına darağacına çıkma hakkı tanınıyor, öyleyse kürsüye çıkma hakkı da olmalıdır” dedikten birkaç gün sonra (Déclaration des droits de la femme et de la sityenne) “Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirgesi”ni yayınlayan Gouges, kendini bekleyen sonu bile bile inandığı düşüncelerinde diretti. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/629497
🎋Fransız devrimci Danton’a atfedilen, George Büchner’in Danton’un Ölümü kitabında Danton’a söylettiği “İhtilal Satürn gibidir, kendi evlatlarını yer” sözü onun için de geçerlidir. http://www.phil.bilkent.edu.tr/index.php/fotografin-arkasindaki-hikaye-uc-vazo-veya-olympe-de-gougesun-demokratik-paradoksu/
🧧Bildirgenin o döneme göre devrimci yönü ise fiili çiftlere ilişkin mevcut mevzuatlara şaşırtıcı derecede benzeyen bir sözleşme önerdiğini belirtmekte fayda var. Her iki tarafın servetlerini bir araya getirme ve birlikte doğan kız ve erkek çocuklar için babalık ve anneliği resmi olarak tanıyan ayrımcılığın önlenmesini sağlayan kalıtsal bir koruma sistemi kurma yükümlülüğünü öneriyor. Aynı şekilde, ayrılık durumunda servetin her iki eş arasında eşit olarak paylaştırılacağı ve terk edilen her kadının tazminat hakkına sahip olacağı konusunda ısrar ediliyor.
🔒Gouges, demokratik hükümet teorisindeki paradoksu belirten Philip Pettit de dahil olmak üzere daha sonraki düşünürlerin söylediklerini yansıtan bir demokrasi düşüncesinin habercisidir: Ona göre "Bir halk demokratik yollarla demokratik olmayan bir şekilde yönetilmeyi seçebilir"
♠Devrimlerin gerçekleşmesinde kadınların rolü büyüktür. Olympe de Gouges'un Fransız devrimindeki büyük etkisini benzer şekilde ülkemizde de Halide Edip Adıvar gerçekleştirmiştir. Bir dönüşüm olacaksa bu kadınlarla gerçekleşir.
Kadınlar günümüz kutlu, toplumdaki varlıkları daha görünür olsun 🌷