📜Immanuel Kant, mutluluk peşinde koşmanın kişinin görevlerini yerine getirmesi ve evrendeki yerini kabul etmesi karşısında ikincil olduğuna inanan Stoacılardan farklı olarak, mutluluğun insan için meşru bir hedef olduğuna, zaman ve mekân içindeki varlıklar olarak fiziki doğamızın bir parçası olduğuna inanır. Ama mutluluk arayışının daha geniş kapsamlı bir ahlaki mükemmellik anlayışı içinde görülmesi gerektiğine işaret eder.
👉Kant'ın çözümü şuydu: "Seni mutlu olmaya layık kılanı yap." Her ne kadar aldığı Pietist terbiyeden edinmiş olabileceği bir şey gibi gözükse de Kant'ın burada vurguladığı şey, Tanrı bize yapmamızı söylediği için değil saf bir rasyonel düzlemde hayatın bize çok büyük bir olasılıkla mutluluğu vereceği için ahlaki bir yaşam sürmemiz gerektiğidir.
🔗Ahlak yasasına karşı koymamız halinde yazgımız mutsuz yaşamak olur; doğru olanı yapmamız halindeyse kendimize bir düzen ve huzur dünyası yaratırız. Kant'ın kendisi bu şekilde yaşadı ve çok mutlu bir insan olduğu söylenirdi. Mezar taşında şöyle yazar; "İki şey var ki, ruhumu hep yeni, hep artan bir hayranlık ve müthiş bir saygıyla dolduruyor: Üzerimde yıldızlı gök, içimdeki ahlak yasası."
🔥"İnsan bizzat bütün tasarımlarının ve kavramlarının asıl yaratıcısıdır ve bütün eylemlerinin de biricik faili olmak durumundadır." Kant son kitabı, "İnsan olmanın ihtişamı" (1798) kitabında bu düşüncelerini detaylandırmıştır.
📙"Eylemlerimiz de dışsal bir ilahi varlık tarafından kontrol edilmez. Bizler kendimizi kendi algılarımızı saflaştırarak geliştirebilen ve dolayısıyla dünyaya olumlu bir biçimde şekil veren özerk varlıklarız." derken Kant, insan eylemlerinin çoğunlukla bilinç dışı eğilimler tarafından biçimlendirildiğini ve bu yüzden özgür iradeden pek bahsedilemeyeceğini fark ederek Freud'un habercisi oldu.
💡"İnsanlar akıl yürütme becerileri sayesinde yüksek fikir ve ideallere uygun yaşamaya başlayabilir, potansiyellerini gerçekleştirip insanlığa katkıda bulunabilirler. İnsanın gerçek özü özgürlüktür. Dünyaya bakıp onu akıl ve deneyimlerimize dayalı olarak uygun gördüğümüz şekilde düzenleme serbestisine sahibiz. "
🔎Sorun evrenimize anlamlı bir şekilde düzen vermesi gereken ve evrensel ahlak yasası üzerine kurulu etiğin geliştirilmesini de içeren o güçlü özgürlüktür. Bu noktada, etik derken eski yunandaki anlamı (etika) yani, insanın doğaya ve doğasına uygun yaşaması anlaşılmalıdır. Bu, insanlığın yazgısı ve Kant'ın asıl mesajıdır.
🎁 Kant'ın, insanı esas olarak özgür, başına buyruk, kültürel ve politik bağlamdan farklı olarak görebilen yaklaşımı onu Fransız Devrimi'nin felsefi ilham kaynağı yapmıştır. Çağdaş özgür irade araştırmalarının bakış açısından onun konumu çok da belirgin gözükmez. Buna karşılık bireyin tözsel özgürlüğüne inanıyorsanız Kant müthiş bir figür olarak karşınıza çıkar.
Mutlu Pazarlar 🌷